Beeldvorming van de nieren

‍Hoe gebeurt dit onderzoek?‍

• je moet op een onderzoekstafel gaan liggen en de buik/flanken ontbloten
• de arts voert het onderzoek uit door met een probe, een klein apparaat dat geluidsgolven uitzendt en opvangt, te bewegen over de flanken en de onderbuik
• er wordt gel gebruikt om de organen goed in beeld te brengen
• je hebt best een volle blaas voor het onderzoek
• het onderzoek is niet pijnlijk
• er wordt niet met straling gewerkt, het is dus ook niet schadelijk

‍

Wat kan er worden vastgesteld?

• afwijkingen in grootte of vorm van de nieren, bv. aangeboren hoefijzernier, extra nier, unieke nier
• nierstuwing
• nierstenen
• cystes of grotere tumoren van de nier

Een CT-scan (Computed Tomography) is een onderzoekstechniek die met röntgenstralen bepaalde lichaamsdelen in beeld brengt.

Een MRI scan (Magnetic Resonance Imaging) is een onderzoekstechniek die met magnetische velden en radiogolven bepaalde lichaamsdelen in beeld te brengen.

‍

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

‍

• je moet de kledij uitdoen en een ziekenhuishemd aantrekken
• je moet op een tafel gaan liggen die in een open buis (CT scan) of een gesloten buis (MRI scan) heen en weer schuift
• er wordt vaak contraststof toegediend via een ader in de arm, dit kan een warm gevoel geven in de arm en in de blaas, je kan een vieze smaak in de mond hebben
• als de nieren niet goed functioneren wordt er voor de scan met contraststof een infuus toegediend om de nieren te beschermen
• het onderzoek is niet pijnlijk (op de prik na voor het toedienen van contraststof)
• er wordt met straling gewerkt, dit onderzoek wordt niet uitgevoerd bij zwangere vrouwen
• een MRI scan werkt met magnetische resonantie, dit trekt alles van metalen aan; je mag geen persoonlijke spullen zoals sleutels of gsm meebrengen in de buurt van de scanner, ook bij sommige pacemakers of prothesen zal een MRI scan niet mogelijk zijn

‍

Wat kan er worden vastgesteld?

• kleine tumoren of cystes (met contrast)
• ontstekingstekenen van de nier (met contrast)
• nierstenen in de nier of de urineleider (geen contrast nodig)
• aangeboren afwijkingen van de nieren, bv. ontdubbelde urineleiders

‍

Een MAG-3 scan of renogram is een onderzoek dat de structuur en werking van de nieren in beeld brengt.

Een DMSA-scan of niersschorsscintigrafie is onderzoek dat de werking en eventuele beschadiging van de nieren in beeld brengt.

‍

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

‍

• voorafgaand aan het onderzoek wordt een radioactieve stof toegediend via een ader in de arm, deze stof moet 2 tot 6 uur inwerken
• je moet voor de scan gaan plassen zodat de blaas leeg is
• tijdens de scan lig je op een tafel, de camera wordt boven de romp geplaatst; je moet ongeveer 30 minuten stil blijven liggen
• na het onderzoek moet je extra water drinken om de radioactieve stof zo snel mogelijk uit je lichaam te verwijderen
• de eerste 24 uur na het onderzoek kom je best niet in de buurt van kleine kinderen of zwangere vrouwen omwille van de radioactiviteit

‍

Wat kan er worden vastgesteld?

• verminderde doorbloeding en functioneren van de nieren (MAG-3 scan en DMSA-scan)
• belemmering van de afvoer van urine (MAG-3 scan)
• beschadiging van nierweefsel met verminderde opname van contraststof (DMSA-scan)

1. Brenner, D. J., & Hall, E. J. (2022). Computed Tomography — An Increasing Source of Radiation Exposure. New England Journal of Medicine, 356(22), 2277–2284.
   • Dit artikel behandelt de toenemende blootstelling aan straling door CT-scans en de risico's daarvan, met specifieke aandacht voor de toepassing in de beeldvorming van organen zoals de nieren.
2. Edwards, M. E., & Blake, M. A. (2021). The Role of Magnetic Resonance Imaging in Renal Masses. Journal of Magnetic Resonance Imaging, 53(5), 1223-1234.
   • Dit artikel bespreekt het gebruik van MRI voor het identificeren en classificeren van niertumoren en cysten, met een focus op het gebruik van contraststoffen.
3. Gore, R. M., & Levine, M. S. (2023). Renal Ultrasound: Indications, Techniques, and Interpretations. Ultrasound Clinics, 18(2), 213-226.
   • Dit artikel gaat in op de toepassing van echografie in nieronderzoeken, waarbij de auteurs beschrijven hoe echografie afwijkingen zoals nierstuwing en nierstenen kan detecteren.
4. Jiang, J., Wang, X., & Wei, S. (2021). Functional Renal Imaging: From MAG3 to PET. Seminars in Nuclear Medicine, 51(4), 326-336.
   • In dit artikel worden de nucleaire technieken voor nieronderzoek, zoals MAG-3 en DMSA-scans, uitgelegd, inclusief de diagnostische voordelen van deze technieken.
5. Hoppe, B., & Kemper, M. J. (2020). Diagnostic Imaging in Pediatric Urology: Indications and Outcomes. Current Urology Reports, 21(8), 34.
   • Dit onderzoek richt zich op de rol van verschillende beeldvormingstechnieken, zoals echografie en nucleair onderzoek, bij pediatrische nieraandoeningen en aangeboren afwijkingen zoals een hoefijzernier.
6. Sammon, J. D., & Ghavamian, R. (2022). CT versus MRI in Diagnosing Renal Cell Carcinoma. European Urology, 81(6), 642-651.
   • Dit artikel vergelijkt de voordelen en nadelen van CT en MRI voor het diagnosticeren van renale tumoren, met bijzondere aandacht voor kleine tumoren en de rol van contrastmiddelen.

‍