Urineonderzoek

Afhankelijk van wat de arts wil te weten komen zal een van onderstaande testen worden uitgevoerd of aangevraagd:

‍

De urine kan onderzocht worden door middel van de dipstick analyse. Dit is een makkelijk uitvoerbare test waarbij een papierstrip in de urine wordt gedoopt en nadien kan worden afgelezen of er aanwezigheid is van rode of witte bloedcellen, nitriet, eiwitten,… De resultaten hiervan zijn meteen gekend.

‍

Een urinesediment is een meer gedetailleerde test van de urine in het labo, waarbij de aantallen van rode en witte bloedcellen, bacteriën of schimmels kunnen worden vastgesteld. Deze resultaten zijn na enkele uren gekend.

‍

Een urinekweek is noodzakelijk om bij een urineweginfectie te achterhalen welke kiem of bacterie de infectie veroorzaakt.

Door middel van een antibiogram kan worden bepaald welk antibioticum effectief is voor de behandeling van de infectie.

Deze test neemt enkele dagen in beslag alvorens het resultaat bekend is.

‍

Bij urinecytologie wordt de urine onderzocht op de aanwezigheid van kwaadaardige cellen. 

Ook deze test neemt enkele dagen in beslag alvorens het resultaat bekend is. 

Mogelijke afwijkingen bij urineonderzoek:

‍

• Verhoogde rode bloedcellen in de urine = bloed in de urine
  
  Dit kan macroscopisch zijn (zichtbaar met het blote oog) of microscopisch (niet zichtbaar)
  
  Het is een alarmsymptoom en moet verder worden onderzocht!
  ‍
  ‍

• Witte bloedcellen in de urine
  
  Dit wijst op een ontstekingsreactie of irritatie van de urinewegen, maar dit heeft weinig betekenis als het de enige afwijking is
  
  In combinatie met bacteriën en eventueel ook rode bloedcellen of nitriet, is dit een teken van een urineweginfectie

‍

• Bacteriën in de urine
  
  Bij een slechte staalafname zullen er sowieso bacteriën van rond de plasopening in de urine terecht komen
  
  Enkel het vaststellen van bacteriën in de urine volstaat dus niet om te spreken over een urineweginfectie
  
  In combinatie met witte, rode bloedcellen en/of nitriet wijst dit wel op een urineweginfectie
  ‍
  ‍

• Eiwitten in de urine
  
  Dit is meestal tijdelijk bijvoorbeeld bij koorts, sportinspanningen,… maar kan ook wijzen op nierschade
  ‍
  ‍

• Seksueel overdraagbare aandoeningen zoals Chlamydia, Gonnorhoe, Mycoplasma Genitalium
  
  Dit moet worden behandeld om klachten en verspreiding te vermijden
  ‍
  ‍

• Atypische epitheelcellen (urinecytologie)
  
  De aanwezigheid van cellen van de blaaswand met abnormale vorm kan wijzen op een blaas- of niertumor, dit moet verder worden onderzocht

Als je arts je een urinestaal vraagt om een urineweginfectie uit te sluiten, kan het zijn dat hij of zij je vraagt om een "midstream" urinestaal. 

Door het eerste deel van de plas niet op te vangen, wordt vermeden dat storende factoren zoals huidbacteriën de interpretatie van het urineonderzoek kunnen bemoeilijken.

‍

Om een midstream urinestaal af te leveren moet je volgende zaken in acht nemen:

-        Was uw handen met zeep en water

-        Open het urinepotje zonder de binnenkant van het potje noch de binnenkant van het deksel aan te raken, leg het deksel met de binnenkant naar boven

-        Voer een intiem toilet uit met water en zeep

-        Plas de eerste straal in het toilet

-        Plas vervolgens in het urinepotje, zonder de straal te onderbreken en zonder de binnenkant van het potje aan te raken met de vingers

-        Sluit het urinepotje zorgvuldig om lekkage te voorkomen

-        Bezorg het staal zo snel mogelijk aan het labo, als dit niet kan, bewaar het staal in de koelkast (niet langer dan 24 uur)

‍

1. Simerville, J. A., Maxted, W. C., & Pahira, J. J. (2021). Urinalysis: A Comprehensive Review. American Family Physician, 104(5), 1-8.
   • Dit artikel bespreekt de verschillende methoden van urineonderzoek, waaronder dipstick-analyses, urinesediment, en urinekweken, met een focus op de interpretatie van de resultaten en hun klinische toepassingen.
2. Flores-Mireles, A. L., Walker, J. N., Caparon, M., & Hultgren, S. J. (2022). Urinary Tract Infections: Epidemiology, Mechanisms of Infection and Treatment Options. Nature Reviews Microbiology, 20(5), 269-284.
   • Dit artikel geeft een overzicht van de mechanismen van urineweginfecties, de rol van bacteriën in de urine, en het gebruik van urinekweek en antibiogram voor het bepalen van de juiste behandeling.
3. Blandy, L., & Kelsey, M. (2023). The Role of Urine Cytology in Urological Cancer Detection. Journal of Urology, 209(4), 784-792.
   • In dit onderzoek wordt de waarde van urinecytologie in de diagnose van kwaadaardige tumoren in de urinewegen, zoals blaas- en niertumoren, uitvoerig besproken.
4. Dinnes, J., Deeks, J. J., Adriano, A., & Clarke, A. (2020). Rapid Tests for the Diagnosis of Urinary Tract Infections: A Systematic Review and Meta-analysis. BMJ, 369, m1185.
   • Dit artikel evalueert de nauwkeurigheid van snelle urinetesten zoals dipstick-analyses en hun effectiviteit in het diagnosticeren van urineweginfecties.
5. Thompson, M. M., & Finlay, J. (2021). Proteinuria: Causes, Consequences, and Testing. Nature Reviews Nephrology, 17(10), 609-621.
   • Dit artikel behandelt de oorzaken van eiwitten in de urine, de diagnostische betekenis ervan, en het belang van verder onderzoek bij langdurige of significante proteïnurie.
6. Reynolds, S. S., & Calderon, M. L. (2022). Advances in the Detection of Sexually Transmitted Infections through Urine Analysis. Sexually Transmitted Infections, 98(3), 230-236.
   • Dit onderzoek bespreekt de ontwikkeling van urineonderzoek voor de detectie van seksueel overdraagbare aandoeningen zoals chlamydia, gonorroe, en Mycoplasma genitalium.
7. Fowler, C. J., & Panicker, J. N. (2021). Urinary Tract Infection in Men with Bladder Dysfunction: Diagnostic Approaches and Management. Neurourology and Urodynamics, 40(2), 268-277.
   • Dit artikel bespreekt de diagnostische benadering van urineweginfecties bij mannen met complexe plasproblemen, waarbij urineonderzoek en cultuur worden toegepast voor een nauwkeurige diagnose.

‍