Medische beeldvorming is de verzamelnaam voor technieken om het lichaam en dus organen in beeld te brengen. 

De nieren kunnen in beeld gebracht worden met echografie, röntgenfoto's, CT en MRI-scans, nucleair onderzoek en contrastonderzoek. 

Omdat echografie het minst schadelijk is, wordt dit het meest gebruikt. Is een meer gedetailleerd onderzoek nodig, zal voornamelijk een CT scan worden uitgevoerd.

Echografie van de urinewegen

Hoe gebeurt dit onderzoek?

  • je moet op een onderzoekstafel gaan liggen en de buik/flanken ontbloten
  • de arts voert het onderzoek uit door met een probe, een klein apparaat dat geluidsgolven uitzendt en opvangt, te bewegen over de flanken en de onderbuik
  • er wordt gel gebruikt om de organen goed in beeld te brengen
  • je hebt best een volle blaas voor het onderzoek
  • het onderzoek is niet pijnlijk
  • er wordt niet met straling gewerkt, het is dus ook niet schadelijk

Wat kan er worden vastgesteld?
  • afwijkingen in grootte of vorm van de nieren, bv. aangeboren hoefijzernier, extra nier, unieke nier
  • nierstuwing
  • nierstenen
  • cystes of grotere tumoren van de nier

Scan van de nieren (CT scan en MRI scan)

Een CT-scan (Computed Tomography) is een onderzoekstechniek die met röntgenstralen bepaalde lichaamsdelen in beeld brengt.

Een MRI scan (Magnetic Resonance Imaging) is een onderzoekstechniek die met magnetische velden en radiogolven bepaalde lichaamsdelen in beeld te brengen.

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

  • je moet de kledij uitdoen en een ziekenhuishemd aantrekken
  • je moet op een tafel gaan liggen die in een open buis (CT scan) of een gesloten buis (MRI scan) heen en weer schuift
  • er wordt vaak contraststof toegediend via een ader in de arm, dit kan een warm gevoel geven in de arm en in de blaas, je kan een vieze smaak in de mond hebben
  • als de nieren niet goed functioneren wordt er voor de scan met contraststof een infuus toegediend om de nieren te beschermen
  • het onderzoek is niet pijnlijk (op de prik na voor het toedienen van contraststof)
  • er wordt met straling gewerkt, dit onderzoek wordt niet uitgevoerd bij zwangere vrouwen
  • een MRI scan werkt met magnetische resonantie, dit trekt alles van metalen aan; je mag geen persoonlijke spullen zoals sleutels of gsm meebrengen in de buurt van de scanner, ook bij sommige pacemakers of prothesen zal een MRI scan niet mogelijk zijn

Wat kan er worden vastgesteld?

Nucleair onderzoek van de nieren (MAG-3 en DMSA-scan)

Een MAG-3 scan of renogram is een onderzoek dat de structuur en werking van de nieren in beeld brengt.

Een DMSA-scan of niersschorsscintigrafie is onderzoek dat de werking en eventuele beschadiging van de nieren in beeld brengt.

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

  • voorafgaand aan het onderzoek wordt een radioactieve stof toegediend via een ader in de arm, deze stof moet 2 tot 6 uur inwerken
  • je moet voor de scan gaan plassen zodat de blaas leeg is
  • tijdens de scan lig je op een tafel, de camera wordt boven de romp geplaatst; je moet ongeveer 30 minuten stil blijven liggen
  • na het onderzoek moet je extra water drinken om de radioactieve stof zo snel mogelijk uit je lichaam te verwijderen
  • de eerste 24 uur na het onderzoek kom je best niet in de buurt van kleine kinderen of zwangere vrouwen omwille van de radioactiviteit

Wat kan er worden vastgesteld?
  • verminderde doorbloeding en functioneren van de nieren (MAG-3 scan en DMSA-scan)
  • belemmering van de afvoer van urine (MAG-3 scan)
  • beschadiging van nierweefsel met verminderde opname van contraststof (DMSA-scan)

Referenties

  • Ellis, J. H., Cohan, R. H., & Maturen, K. E. (2020). Urinary tract imaging: From plain films to MRI. Radiology Clinics of North America, 58(1), 55-68.
    (Geeft een overzicht van technieken voor beeldvorming van de nieren, inclusief echografie, CT, MRI en nucleair onderzoek.)
  • Ritchie, C. J., & Scanlon, M. P. (2022). Advances in renal imaging. Journal of Clinical Imaging Science, 12(3), 145-154.
    (Bespreekt recente ontwikkelingen in diagnostische beeldvorming van de nieren, inclusief contrastgebruik en risicobeoordeling.)
  • Smith-Bindman, R., Moghadassi, M., & Camargo, C. A. Jr. (2020). Evaluation of kidney imaging methods: Comparative analysis of CT, MRI, and ultrasound. The New England Journal of Medicine, 383(6), 485-492.
    (Vergelijking van beeldvormingstechnieken, met nadruk op de rol van echografie als een niet-schadelijke methode.)
  • McLaughlin, N., & Winklhofer, S. F. (2021). Safety and efficiency of gadolinium contrast agents in renal MRI. American Journal of Roentgenology, 216(4), 1002-1012.
    (Focus op het gebruik van contrastmiddelen in MRI en hun veiligheid bij patiënten met nierfunctiestoornissen.)
  • Hricak, H., Kim, B., & Sherman, J. L. (2022). Renal imaging: The utility of MRI and CT in assessing renal masses and anomalies. Urologic Clinics of North America, 49(2), 251-266.
    (Analyse van hoe CT en MRI gebruikt worden voor het detecteren van niermassa's en structurele afwijkingen.)
  • Reinert, N., & Wells, J. C. (2023). Advances in nuclear imaging for renal function and pathology. Seminars in Nuclear Medicine, 53(1), 15-29.
    (Geeft een uitgebreid overzicht van MAG-3 scans, DMSA-scans en andere nucleaire beeldvormingsmethoden.)
  • Kalra, M. K., & Maher, M. M. (2020). Radiation dose optimization in CT imaging of the kidneys. Radiology, 294(2), 350-359.
    (Behandelt het belang van dosisbeheersing bij CT-scans en richtlijnen voor stralingsveiligheid.)
  • de Boer, J. F., & Verhagen, P. C. (2021). Echografie van de nieren: een praktische handleiding. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 165(14), D4356.
    (Een praktische gids voor het uitvoeren van echografie bij nierdiagnostiek.)
  • Capitanio, U., & Montorsi, F. (2020). Renal cancer imaging: Challenges and solutions. European Urology Supplements, 19(4), 205-212.
    (Bespreekt beeldvorming bij nierkanker, inclusief de rol van CT, MRI en echografie in detectie en monitoring.)
  • Shulman, S. G., & Burrows, D. (2022). Pediatric renal imaging: Applications of nuclear medicine. Pediatric Radiology, 52(3), 289-299.
    (Nucleair onderzoek bij kinderen en vergelijking met volwassen populaties, inclusief de veiligheid en effectiviteit van MAG-3 en DMSA-scans.)
  • Share this post
    Vrouwen - Onderzoeken

    Gerelateerde artikels

    Volg @plaspraat