Het dragen van opvangmateriaal is geen behandeling van urineverlies en plasklachten. In afwachting tot de nodige onderzoeken gebeurd zijn en de behandeling aanslaat, is het aangewezen om het urineverlies goed op te vangen. Het doel van de onderzoeken en de behandelingen blijft tenslotte om de oorzaak van het urineverlies en plasklachten aan te pakken. In sommige gevallen kunnen meerdere behandelingen nodig zijn vooraleer het urineverlies vermindert of opgelost raakt.
In eerder uitzonderlijke gevallen is het niet mogelijk om het urineverlies volledig op te lossen en is het levenslang dragen van opvangmateriaal noodzakelijk. Bij personen met verschillende medische aandoeningen en/of hoge leeftijd kunnen de behandelingsmogelijkheden immers beperkt zijn. Bij het gebruik van opvangmateriaal is het van belang om het juiste type opvangmateriaal te kiezen.
Voor mannen zijn er twee types van opvangmateriaal, namelijk incontinentieverbanden en een condoomcatheter. Een penisklem is een hulpmiddel dat niet de urine opvangt, maar beperkt urineverlies kan tegenhouden.
Incontinentieverbanden
Incontinentieverbanden zijn verbanden die het urineverlies opvangen en absorberen.
Deze verbanden bestaan uit drie lagen:
- de urine gaat doorheen de bovenste laag die droog blijft aanvoelen
- in de middelste laag wordt de urine vastgehouden
- de onderste laag zorgt ervoor dat de urine niet kan doorlekken
Maandverbanden en inlegkruisjes hebben geen absorberende middelste laag waarin urine wordt vastgehouden en zijn om die reden niet geschikt als incontinentiemateriaal.
Een stukje toilet- of keukenpapier, een zakdoek of een stuk stof in ondergoed wordt eveneens nat, waardoor de huidgeïrriteerd raakt.
Het is afgeraden om twee of meer incontinentieverbanden boven op elkaar te dragen.
De urine in het bovenste verbandje kan immers niet doorlekken naar het onderste verband.
Elk verband heeft een onderlaag die niet-doorlatend is, dus de urine zal over de rand van het verband heen lekken op de bovenkledij.
De best gekende incontinentieverbanden zijn wegwerpverbanden, maar ook uitwasbare verbanden en ondergoed om urineverlies op te vangen zijn verkrijgbaar.
Een aantal zaken die belangrijk zijn in de keuze voor het incontinentieverband:
- de ernst van het urineverlies overdag en ‘s nachts
- hoe vaak je het verband kan of wil wisselen
- hoe gemakkelijk je zelf het verband kan wisselen
- gebruik thuis of buitenshuis
Incontinentieverbanden bestaan in verschillende modellen:
kleine incontinentieverbanden om in eigen ondergoed te dragen
grote incontinentieverbanden om in fixatiebroekjes te dragen (of in stevig en goed aanpassend eigen ondergoed)
incontinentiebroek en -ondergoed
incontinentieluier met heupband
incontinentieluier met kleefstrips
De meeste modellen zijn verkrijgbaar in een verschillende absorptiecapaciteit, namelijk de hoeveelheid urine het verband kan vasthouden.
De absorptiecapaciteit wordt op de verpakking vaak aangeduid met een aantal druppels.
Bij grote hoeveelheden urineverlies kies je een hoge absorptiecapaciteit.
Hoe hoger de absorptiecapaciteit hoe duurder het verband is.
Het is dus zinvol om eerst een aantal stalen te testen om te bepalen welke absorptiecapaciteit je nodig hebt.
Voor elk model incontinentieverband geldt dat het goed moet passen, wat wil zeggen dat het dicht tegen de huid moet gedragen worden.
Een incontinentieverband in een boxershort of een niet passend incontinentieverband zal de urine niet kunnen opvangen.
Het is best mogelijk dat je verschillende verbanden gebruikt doorheen de dag.
Kleine verbanden zijn bedoeld om licht urineverlies op te vangen (druppels of af en toe een klein straaltje verlies).
Deze verbanden lijken opeen inlegkruisje of een groot maandverband, maar zijn gemaakt om urine op te vangen.
Grotere verbanden of luiers zijn geschikt om matig tot ernstig urineverlies te absorberen (meerdere straaltjes urineverlies tot verlies van een volledige plas) of wanneer je niet in de mogelijkheid bent om het (zelf) te wisselen:
- Grote incontinentieverbanden (al dan niet met een aparte fixatiebroek)
deze zijn de goedkoopste en het gemakkelijkste modellen om zelf te wisselen als je een verband nodig hebt voor matig tot ernstig urineverlies
- Incontinentiebroek en -ondergoed
deze zijn gemakkelijk om aan te trekken en soms discreter
ze zijn wel lastiger om te wisselen omdat ook de schoenen en de bovenkledij moeten uitgetrokken worden om de schone broek aan te trekken
- Incontinentieluiers met heupband
deze zijn gemakkelijk om aan te brengen in rechtstaande houding als je hulp nodig hebt
- luiers met kleefstrips
hierbij vind je vaak de hoogste absorptiecapaciteit om bijvoorbeeld ’s nachts te kunnen doorslapen
Ben je op uitstap of een feestje en wil je absoluut geen lekkage riskeren, dan kan je een hogere absorptiecapaciteit of een ander model dan gewoonlijk dragen zodat je je zekerder kan voelen.
Je hebt geen voorschrift nodig voor incontinentieverbanden en er is geen terugbetaling of tegemoetkoming voorzien.
Incontinentieverbanden kan je aankopen in grootwarenhuizen of drogisten en bij apothekers, bandagisten of thuiszorgwinkels.
Sommige modellen zijn niet verkrijgbaar in grootwarenhuizen en drogisten.
Uitwasbare verbanden en ondergoed kan je aankopen in thuiszorgwinkels, bandagisten of gespecialiseerde webshops.
In het geval van blijvende noodzaak van gebruik van incontinentieverbanden is er via de ziekenfondsen vaak een tegemoetkoming voorzien, klik HIER voor meer informatie.
Personen met een handicap kunnen via het VAPH een tegemoetkoming krijgen voor incontinentiemateriaal, klik HIER voor meer informatie.
Bij sommige gemeentenen steden kan je gratis extra vuilniszakken verkrijgen omwille van medische redenen (zoals urineverlies of stoma).
(met dank aan www.continenceproductadvisor.org voor de afbeeldingen)
Condoomcatheter
Een condoomcatheter met dag- of nachtzak kan gebruikt worden bijmatig tot ernstig urineverlies.
De condoomcatheter is een huls die over de penis geschoven en vastgekleefd wordt en mag tot 24 uur ter plaatse blijven. De meeste mannen kunnen een condoomcatheter dragen, tenzij de penis onvoldoende lengte heeft of in de onderbuik wordt getrokken bij zitten of bewegen. Het is niet nodig om een erectie te kunnen krijgen om de condoomcatheter aan te trekken.
Condoomcatheters bestaan in verschillende diameters, lengtes en kleefkracht. Dagzakken worden overdag op het onder- of bovenbeen en onder de kledij gedragen en bestaan eveneens in verschillende formaten. Het aanmeten vaneen condoomcatheter gebeurt best door een zorgverlener die hiermee vertrouwd is. Een foutieve maat kan immers leiden tot lekkage. Deze zorgverlener zal je ook informeren of het correcte gebruik van de condoomcatheter.
In België is een tegemoetkoming voorzien voor condoomcatheters en de bijhorende opvangzakken, klik HIER voor meer informatie. Eens je een voorschrift gekregen hebt van uw arts, kan u het materiaal kopen bij een erkend bandagist of apotheker.
(met dank aan www.continenceproductadvisor.org voor de afbeeldingen)
Penisklem
Een penisklem is een kleine herbruikbare klem die rond de basis van de penis gedragen wordt.
De plasbuis wordt door de klem continu dichtgeduwd, waardoor de urine niet uit de blaas kan. Deze klem mag maximum gedurende twee uur gedragen worden en zeker niet ’s nachts. Een penisklem kan een goed hulpmiddel zijn bijlicht tot matig urineverlies bij lichamelijk inspanning. Voor bepaalde vormen van urineverlies, zoals bij hevige plasdrang, is het gebruik van een penisklem af te raden.
Als je het gebruik van een penisklem overweegt, informeer dan eerst bij je zorgverlener of het een veilig hulpmiddel is voor jou. Je hebt geen voorschrift nodig voor een penisklem en er is geen terugbetaling of tegemoetkoming voorzien. Een penisklem kan je bij een thuiszorgwinkel, bandagist, apotheek of gespecialiseerde webshops aankopen.
(met dank aan www.continenceproductadvisor.org voor de afbeeldingen)
Gerelateerde artikels
Volg @plaspraat
