De blaas is de opslagplaats van urine die door de nieren wordt aangemaakt. Door het samentrekken van de blaasspier kan deze urine worden uitgeplast.
In de blaaswand kan zich een kwaadaardige tumor ontwikkelen, dit is blaaskanker.
Deze blaastumor kan een soort bloemkoolachtige uitstulping van de blaaswand zijn, een blaaspoliep, of een vlakke rode zone in de blaaswand.
De tumor kan enkel de bovenlaag van de blaaswand aantasten of doordringen tot in de spierlaag.
Welke klachten kan je ervaren?
In een vroeg stadium veroorzaakt blaaskanker weinig klachten.
Je kan echter ook volgende klachten ervaren:
- pijn bij plassen of bij blaasvulling
Geen van deze klachten zijn specifiek voor blaaskanker, maar het is wel best dit verder te laten onderzoeken.
Zeker bij bloed in de urine moet je je arts raadplegen.
Hoe ontstaat het?
Blaaskanker is de tiende meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen en treft vooral vrouwen boven de 60 jaar.
Het komt minder frequent voor bij vrouwen dan bij mannen, maar wordt vaak pas laattijdig vastgesteld, omdat de klachten lijken op blaasontstekingen.
Hierdoor hebben vrouwen een slechtere prognose.
De belangrijkste risicofactor voor het ontwikkelen van een blaastumor is roken.
Ook langdurige blootstelling aan bepaalde chemische producten (producten in verf, drukkerij, rubber, textiel) verhoogt het risico op blaaskanker.
Hoe wordt het vastgesteld?
Het belangrijkste onderzoek om een blaaspoliep of verdachte zone van de blaaswand vast te stellen is een cystoscopie of cameraonderzoek van de blaas.
Een urineonderzoek waarbij de cellen in urine worden onderzocht (urinecytologie) kan al kwaadaardige cellen aantonen.
De bevestiging van een blaastumor wordt pas bekomen door de blaaspoliep of verdachte zone weg te nemen tijdens een operatie, transurethrale resectie van de blaas of TURB.
Het weefsel dat tijdens de ingreep wordt weggenomen wordt in het laboratorium verder onderzocht.
Om uit te sluiten dat het slijmvlies van de urineleiders ook is aangetast kan een CT scan van de nieren en urineleiders met contraststof voorafgaand of volgend op de ingreep noodzakelijk zijn.
Wordt vastgesteld dat een blaastumor tot in de blaasspier is gegroeid, kan ook een CT scan van de longen nodig zijn om uitzaaiingen uit te sluiten.
Hoe wordt het behandeld?
Bij de meerderheid van de blaastumoren is de operatie waarbij de tumor wordt weggenomen de belangrijkste behandeling.
Om herval te vermijden, worden vaak na de ingreep blaasspoelingen uitgevoerd. Hierbij wordt een chemische stof die de groei van kwaadaardige cellen tegengaat via een blaassonde in de blaas gebracht.
Bij een tumor die diep in de blaaswand groeit zal het wegnemen van de tumor niet volstaan en wordt de blaas in zijn geheel weggenomen.
Dit is een uitgebreide ingreep waarbij meteen ook een nieuwe blaas wordt gemaakt uit darmweefsel. Deze darmblaas zal ofwel een opening hebben naar de buikwand(urostoma) ofwel worden verbonden met het uiteinde van de eigen plasbuis (neoblaas).
Is een ingreep niet (meer/meteen) mogelijk kan chemotherapie of immunotherapie de groei en uitzaaiingen van de blaastumor vertragen.
Referenties
- Burger, M., Catto, J. W., Dalbagni, G., Grossman, H. B., Herr, H., Karakiewicz, P., ... & Shariat, S. F. (2019). Epidemiology and Risk Factors of Urothelial Bladder Cancer. European Urology, 66(2), 234-245.
- Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de epidemiologie, risicofactoren en preventiemogelijkheden van blaaskanker, met specifieke aandacht voor geslachtsverschillen.
- Witjes, J. A., Lebret, T., Compérat, E. M., Cowan, N. C., De Santis, M., Bruins, H. M., ... & Ribal, M. J. (2020). Updated 2020 EAU Guidelines on Muscle-invasive and Metastatic Bladder Cancer. European Urology, 78(3), 340-362.
- Deze richtlijnen van de European Association of Urology (EAU) bespreken diagnostische en therapeutische benaderingen voor spierinvasieve en gemetastaseerde blaaskanker.
- Kamat, A. M., Hahn, N. M., Efstathiou, J. A., Lerner, S. P., Malmström, P. U., Choi, W., ... & Dinney, C. P. (2020). Bladder Cancer. The Lancet, 388(10061), 2796-2810.
- Dit uitgebreide overzichtsartikel bespreekt de etiologie, pathologie, diagnose en behandeling van blaaskanker, met aandacht voor innovatieve therapeutische strategieën.
- Chavan, S., Bray, F., Lortet-Tieulent, J., Goodman, M., & Jemal, A. (2021). International Variations in Bladder Cancer Incidence and Mortality. European Urology, 74(3), 292-306.
- Dit artikel vergelijkt de wereldwijde incidentie en mortaliteit van blaaskanker, met nadruk op verschillen tussen mannen en vrouwen.
- Patel, V. G., Oh, W. K., & Galsky, M. D. (2020). Treatment of Muscle-invasive and Advanced Bladder Cancer in 2020. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 70(6), 404-423.
- Het artikel biedt een uitgebreid overzicht van de behandeling van spierinvasieve en gevorderde blaaskanker, waaronder nieuwe opties zoals immunotherapie.
- Gandaglia, G., Zaffuto, E., Fossati, N., Cucchiara, V., Mirone, V., Montorsi, F., & Briganti, A. (2020). The Role of Gender in the Diagnosis, Prognosis, and Treatment of Patients with Urothelial Carcinoma of the Bladder: A Critical Appraisal of the Literature. European Urology Focus, 6(3), 642-650.
- Dit artikel onderzoekt de rol van gender in de diagnose, prognose en behandeling van blaaskanker, met specifieke aandacht voor de verschillen in uitkomsten tussen mannen en vrouwen.
- Liu, Y., Su, Y., Wang, X., Shi, Y., & Liu, Y. (2021). Predictive Value of Urine Cytology and Urinary Biomarkers in the Diagnosis of Bladder Cancer. Oncotarget, 12(1), 343-352.
- Een studie over de effectiviteit van urinecytologie en andere biomarkers in de vroege diagnose van blaaskanker.
- Aboagye, E. L., & Goldfarb, R. J. (2020). Bladder Cancer: Screening, Diagnosis, and Treatment for Women. Urology Clinics of North America, 47(1), 11-22.
- Dit artikel richt zich op de unieke aspecten van blaaskanker bij vrouwen, met een focus op screening, diagnose en behandelingsopties.
- Kim, Y. J., & Kim, S. I. (2019). The Prognostic Impact of Gender in Patients with Muscle-invasive Bladder Cancer Treated with Radical Cystectomy. Clinical Genitourinary Cancer, 17(3), e627-e633.
- Deze studie onderzoekt de invloed van geslacht op de prognose van patiënten met spierinvasieve blaaskanker die een radicale cystectomie ondergaan.
- Sanli, O., Dobruch, J., Knowles, M. A., Burger, M., Alemozaffar, M., Nielsen, M. E., & Lotan, Y. (2017). Bladder Cancer. Nature Reviews Disease Primers, 3, 17022.
- Dit artikel biedt een diepgaand overzicht van blaaskanker, van moleculaire mechanismen tot klinische behandeling.
Volg @plaspraat