Een urineweginfectie is een ontsteking van de urinewegen veroorzaakt door een bacterie.
Zo kan er bij mannen een ontsteking optreden van de plasbuis, prostaat, blaas of nieren.
Welke klachten kan je ervaren?
Een urineweginfectie kan volgende plasklachten met zich meebrengen:
- valse plasdrang (vaak moeten plassen voor kleine hoeveelheden)
- een zwakke straal en/of moeten duwen bij plassen
- een branderig gevoel tijdens of na plassen
De urine kan troebel of bloederig zijn.
Soms gaat een urineweginfectie amper gepaard met klachten en is er enkel sprake van wat vage buikpijn of een licht ongemak bij plassen.
Afhankelijk van de plaats waar de ontsteking ontstaat zal de infectie andere klachten met zich meebrengen.
Een urethritis of ontsteking van de plasbuis:
- kan een etterige afscheiding uit de plasbuis geven
Een prostatitis of ontsteking van de prostaat:
- veroorzaakt meestal hoge (ril)koorts en ziek gevoel
- geeft vaak een pijnlijk/warm gevoel tussen de balzak en de aars
Een cystitis of ontsteking van de blaas:
- geeft voornamelijk de eerder vermelde klachten van valse plasdrang, pijn bij plassen, pijn in de onderbuik of zelfs rug
Een pyelonefritis of ontsteking van de nieren:
- veroorzaakt meestal hoge (ril)koorts en ziek gevoel
- er is vaak flankpijn aan de kant van de nierontsteking
Hoe ontstaat het?
Bacteriën die zich op de huid rond de plasbuisopening bevinden kunnen zich via de plasbuis een weg banen doorheen de urinewegen.
Meestal zijn deze bacteriën afkomstig uit de darmen.
Afhankelijk van de plaats in de urinewegen waar ze zich aan het slijmvlies hechten zal een ontsteking van de wand ontstaan.
Plasbuisontsteking wordt vaak veroorzaakt door seksueel overdraagbare aandoeningen, dit is besmettelijk, andere urineweginfecties zijn dat niet.
Een blaas- of prostaatontsteking is meestal het gevolg van onvolledig leegplassen, zoals bijvoorbeeld bij een prostaatvergroting.
Een nierontsteking begint meestal met een blaasontsteking die uitbreidt via de urineleider naar de nier.
De kans op ontstekingen wordt groter bij:
- blaas- en nierstenen
- aandoeningen of medicatie die de weerstand verlagen, bijvoorbeeld bij suikerziekte of behandeling met cortisone
- aanwezigheid van blaassonde (vooral bij sondes die in de blaas blijven)
Hoe wordt het vastgesteld?
Je arts zal je vragen naar je klachten en op basis daarvan eventueel een lichamelijk onderzoek uitvoeren.
Nierslagpijn (pijn bij druk op de nier) kan een nierbekkenontsteking aan het licht brengen.
Een prostaatonderzoek dat als pijnlijk wordt ervaren bij druk op de prostaat kan een prostaatontsteking doen vermoeden.
Een urineweginfectie kan worden bevestigd door een urineonderzoek, hierbij wordt niet alleen de bacterie opgespoord, maar ook onderzocht aan welke antibiotica deze gevoelig is (antibiogram).
Wordt een seksueel overdraagbare aandoening vermoed, kan ook met een urethraswab een kweekje van de plasbuis worden afgenomen.
In het geval van koorts en een ziek gevoel, wordt een bloedonderzoek uitgevoerd, dit kan een prostaat- of nierontsteking aan het licht brengen.
Ook beeldvorming van de urinewegen, zoals een echografie of een CT scan, kan een ontsteking van blaas of nieren aantonen.
Hoe wordt het behandeld?
Een urineweginfectie wordt behandeld met een antibioticum, een middel dat bacteriën doodt.
Het type antibioticum en de behandelingsduur zal worden bepaald door de ernst en plaats van de ontsteking.
Meestal wordt er meteen een behandeling opgestart, nog voor de resultaten van het urineonderzoek gekend zijn.
Soms moet na enkele dagen het antibioticum worden aangepast op basis van het antibiogram als de bacterie niet gevoelig is aan de behandeling die reeds werd opgestart.
Blijf je na de behandeling klachten ervaren moet een nieuw urineonderzoek worden uitgevoerd.
Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) zijn besmettelijk, volgende voorzorgsmaatregelen zijn dan ook belangrijk om verdere verspreiding tegen te gaan:
- vermijd seksueel contact tot bevestigd is dat de infectie goed behandeld is door een controle urineonderzoek, zo niet, gebruik dan zeker een condoom
- breng je bedpartner(s) op de hoogte van de infectie, zodat ook zij behandeld kunnen worden
Referenties
- Hooton, T. M. (2020). Urinary Tract Infections and Asymptomatic Bacteriuria in Adults. New England Journal of Medicine, 382(20), 1908-1916.
- Dit artikel biedt een uitgebreide review van de epidemiologie, diagnostiek, en behandeling van urineweginfecties bij volwassenen, inclusief mannen.
- Grabe, M., Bartoletti, R., Bjerklund Johansen, T. E., et al. (2019). Guidelines on Urological Infections. European Urology, 75(1), 1-12.
- Deze richtlijnen van de European Association of Urology bespreken de behandeling van urineweginfecties, waaronder blaasontsteking en prostatitis.
- Stanisic, V., & Arsic, B. (2020). Urinary Tract Infections in Patients with Diabetes Mellitus: Epidemiology, Pathogenesis, and Clinical Implications. Journal of Clinical Medicine, 9(9), 2863.
- Dit artikel bespreekt de invloed van diabetes op het risico en de ernst van urineweginfecties, inclusief behandeling en preventie.
- Nickel, J. C., Dow, G., Feliciano, A. E., et al. (2021). Recurrent Urinary Tract Infections: A Focus on Prostatitis and Cystitis in Men. Journal of Urology, 205(6), 1399-1408.
- Deze studie richt zich op terugkerende urineweginfecties bij mannen, met bijzondere aandacht voor prostatitis en blaasontsteking.
- Wagenlehner, F. M. E., Recurrent, R. (2017). Urinary Tract Infections in Men: Challenging Diagnostics and Treatment. Current Opinion in Urology, 27(3), 281-285.
- Een overzicht van diagnostische en behandelingsuitdagingen bij terugkerende urineweginfecties bij mannen.
- Bjerklund Johansen, T. E., Botto, H., Cek, M., Grabe, M., et al. (2011). Antimicrobial Therapy for Male Urinary Tract Infections: Results of a Global Survey. International Journal of Antimicrobial Agents, 37(2), 116-123.
- Dit artikel bespreekt de wereldwijde behandelingsopties en antibioticaresistentie bij mannelijke urineweginfecties.
- Bachir, B. G., & Razack, R. (2016). Urinary Tract Infections in Men. In Urologic Clinics of North America, 43(4), 569-578.
- Een gedetailleerd overzicht van de pathofysiologie, diagnose, en behandeling van urineweginfecties bij mannen.
- Cek, M., Tandogdu, Z., Wagenlehner, F. M., et al. (2016). Epidemiology, Diagnosis, and Treatment of Prostatitis, Urethritis, and Cystitis in Men: Guidelines from the International Society of Infectious Diseases. World Journal of Urology, 34(10), 1431-1440.
- Internationale richtlijnen voor de diagnose en behandeling van prostatitis, urethritis, en cystitis bij mannen.
- Foxman, B. (2014). Urinary Tract Infection Syndromes: Occurrence, Recurrence, Bacteriology, Risk Factors, and Disease Burden. Infectious Disease Clinics of North America, 28(1), 1-13.
- Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van urineweginfecties, inclusief risicofactoren en preventieve maatregelen.
- Schneider, M. P., Urdahl, H. R., & Tenke, P. (2020). Management of Urinary Tract Infections in Patients with Urinary Catheters. Current Opinion in Infectious Diseases, 33(1), 103-110.
- Dit artikel bespreekt de uitdagingen en behandelingen van urineweginfecties bij patiënten met een blaaskatheter.
Gerelateerde artikels
Chronisch blaaspijnsyndroom
Neurogene blaas
Chronisch pelvisch pijnsyndroom
Volg @plaspraat