Het chronisch blaaspijnsyndroom (CBPS) is een aandoening die gepaard gaat met pijn of ongemak naarmate de blaas zich vult.
Dit gaat samen met verschillende pijn- en plasklachten. Er zijn geen tekenen van urineweginfectie bij urineonderzoek.
Welke klachten kan je ervaren?
Het chronisch blaaspijnsyndroom wordt gekenmerkt door pijn- en plasklachten:
- pijn in de blaas naarmate deze vult, pijnverlichting na plassen
- constante plasdrang of verhoogde plasdrang
- frequent plassen overdag, opstaan om te plassen 's nachts
- moeizaam plassen, onderbroken straal, onvolledig leegplassen
Daarnaast kan het gepaard gaan met pijn in de onderbuik, plasbuis, vagina of ter hoogte van de bekkenbodem.
De pijnklachten worden vaak erger door spannende kleding, stress, pikante voeding, citrusvruchten of dranken zoals koffie, alcohol of zure dranken.
Ook constipatieklachten en pijn bij vrijen kunnen aanwezig zijn.
Hoe ontstaat het?
De exacte oorzaak is onbekend.
Het kan ontstaan door het niet goed functioneren van de beschermende cellen van de blaaswand, verhoogde zenuwprikkeling in de blaaswand, infecties, auto-immune aandoening, uitgebreid pijnsyndroom.
Om de diagnose van chronisch blaaspijnsyndroom te kunnen stellen moeten voor de hand liggende oorzaken zoals urineweginfecties, blaaspoliepen, ... worden uitgesloten.
Chronisch blaaspijnsyndroom komt voornamelijk voor bij vrouwen (5-10x meer dan bij mannen) en start meestal rond de leeftijd van 30-40 jaar.
Het komt vaak samen voor met allergieën, prikkelbare darmsyndroom, migraine, bekkenbodemproblemen, Sjögren syndroom.
Hoe wordt het vastgesteld?
Je arts zal je vragen naar de verschillende klachten van pijn, plassen, stoelgangsklachten en andere.
Urineonderzoek zal worden uitgevoerd om een urineweginfectie uit te sluiten. Bij CBPS wordt geen infectie vastgesteld, maar kan er wel een verhoogde aanwezigheid van witte bloedcellen worden vastgesteld.
Lichamelijk onderzoek zal weinig tot geen duidelijke afwijkingen aantonen.
Bij het prostaatonderzoek kan een verhoogde spanning in de bekkenbodemspieren worden vastgesteld.
Een plaskalender laat toe het plas- en drinkpatroon te beoordelen, hierbij is het ook nuttig de pijnscores aan te geven bij volle blaas.
Een uroflowmetrie en echo residubepaling laat toe de plasstraal te beoordelen en ook of de blaas leeg is na plassen.
Om andere oorzaken uit te sluiten kan ook een blaasfunctieonderzoek voor het beoordelen van de blaasspier- en sluitspierwerking noodzakelijk zijn.
Bij een cystoscopie onder narcose waarbij de blaas maximaal wordt gevuld (hydrodistensie) kunnen typische bloederige letsels in de blaas zichtbaar worden (Hünner ulceraties of puntbloedingen).
Dit komt voor bij één op de tien, de afwezigheid hiervan sluit de diagnose dus niet uit.
Hoe wordt het behandeld?
Gezien het een chronische pijnaandoening betreft met verschillende gradaties en uitingsvormen, is er geen sprake van één behandeling die voor iedereen werkt.
Het is met andere woorden zoeken naar wat helpt om de klachten te verminderen of onderdrukken.
De behandeling kan bestaan uit één of meerdere van de volgende zaken:
- urotherapie en blaastraining
- bekkenbodemtherapie
- pijnstilling, zoals paracetamol en ontstekingsremmers
- medicatie met pijnstillend en blaaskalmerend effect, zoals amytriptyline en gabapentine
- blaasspoelingen waarbij de glucosamineglycaanlaag van de blaaswand wordt hersteld
- operaties zoals blaashydrodistensie, laserbehandeling van de bloederige blaasletsels, sacrale neuromodulatie, botulinetoxine in de blaas
Als geen van bovenstaande helpt en de pijn- en plasklachten teveel invloed hebben op de levenskwaliteit, kan het verwijderen van de blaas met aanleggen van een neoblaas of urostoma overwogen worden. Bij een zeer kleine blaas kan het vergroten van de blaas met een stuk darmweefsel volstaan (blaasaugmentatie).
Referenties
- Hanno, P. M., Erickson, D., Moldwin, R., & Faraday, M. M. (2015). Diagnosis and Treatment of Interstitial Cystitis/Bladder Pain Syndrome: AUA Guideline Amendment. The Journal of Urology, 193(5), 1545-1553.
- Dit artikel biedt een uitgebreide update van de richtlijnen van de American Urological Association (AUA) voor de diagnose en behandeling van interstitiële cystitis/chronisch blaaspijnsyndroom.
- Clemens, J. Q., Pontari, M. A., Erickson, D. R., et al. (2014). Overlap of Interstitial Cystitis/Bladder Pain Syndrome and Other Pelvic Conditions: A Systematic Review. The Journal of Urology, 192(3), 727-735.
- Een systematische review van het overlappen van symptomen van chronisch blaaspijnsyndroom met andere bekkenaandoeningen zoals prikkelbare darmsyndroom en bekkenbodemdisfunctie.
- Sant, G. R., & Kempuraj, D. (2019). Interleukin-6: A Potential Therapeutic Target for Interstitial Cystitis/Bladder Pain Syndrome. Urology, 123, 12-19.
- Dit artikel bespreekt de rol van ontstekingsmediatoren, zoals interleukine-6, in de pathogenese van interstitiële cystitis/CBPS en de mogelijke therapeutische opties.
- Van Ophoven, A., & Schneider, M. P. (2016). Treatment of Bladder Pain Syndrome/Interstitial Cystitis: Where Do We Stand in 2016? Current Opinion in Urology, 26(3), 268-273.
- Een overzicht van de huidige behandelingsopties voor CBPS, met een focus op nieuwe benaderingen zoals neuromodulatie en botulinetoxine-injecties.
- Ginting, A. M., Harsono, H., & Wahyudi, I. (2018). The Role of Sacral Neuromodulation in Treating Bladder Pain Syndrome/Interstitial Cystitis: A Systematic Review. Neurourology and Urodynamics, 37(6), 1885-1892.
- Een systematische review die de effectiviteit van sacrale neuromodulatie bij de behandeling van chronisch blaaspijnsyndroom onderzoekt.
- Akiyama, Y., Maeda, D., Morikawa, T., & Niimi, A. (2020). Pathophysiology of Bladder Pain Syndrome/Interstitial Cystitis: Current Understanding and Perspectives on Therapeutics. International Journal of Urology, 27(4), 234-243.
- Dit artikel bespreekt de onderliggende mechanismen van CBPS en hoe deze kennis kan worden toegepast op de ontwikkeling van nieuwe behandelingsstrategieën.
- Zhang, L., Jiang, S., Yu, Q., et al. (2016). Botulinum Toxin A for the Treatment of Lower Urinary Tract Symptoms in Patients with Bladder Pain Syndrome/Interstitial Cystitis: A Systematic Review and Meta-Analysis. International Urogynecology Journal, 27(8), 1137-1143.
- Een systematische review en meta-analyse van de effectiviteit van botulinetoxine A bij patiënten met CBPS.
- Engeler, D. S., Baranowski, A. P., Elneil, S., et al. (2021). EAU Guidelines on Chronic Pelvic Pain. European Urology, 77(5), 655-668.
- Deze richtlijnen van de European Association of Urology (EAU) bieden een uitgebreid overzicht van de diagnose en behandeling van chronische bekkenpijn, inclusief CBPS.
- Nickel, J. C., Tripp, D. A., & Pontari, M. A. (2010). Psychosocial Phenotyping in Women with Interstitial Cystitis/Bladder Pain Syndrome: A Case Control Study. The Journal of Urology, 183(1), 167-172.
- Dit artikel bespreekt de psychosociale factoren die vaak gepaard gaan met CBPS, zoals stress en angst, en hoe deze factoren kunnen worden aangepakt in behandelingsplannen.
- Rosamilia, A. (2017). Chronic Pelvic Pain and Lower Urinary Tract Symptoms in Women. Current Opinion in Obstetrics and Gynecology, 29(5), 313-318.
- Dit artikel geeft een overzicht van de diagnose en behandeling van vrouwen met chronische bekkenpijn en lage urinewegsymptomen, zoals CBPS, en biedt vergelijkbare inzichten voor mannelijke patiënten.
Gerelateerde artikels
Chronisch blaaspijnsyndroom
Neurogene blaas
Chronisch pelvisch pijnsyndroom
Volg @plaspraat