Plassen gaat normaal gesproken vanzelf en hoort geen pijn te doen.

Als je kind plots een ander plasgedrag vertoont of aangeeft dat het plassen pijnlijk is, dan moet dit verder worden onderzocht.

Wat is dat nu eigenlijk?

Pijn bij plassen - of dysurie - is een pijnlijk gevoel door passage van urine doorheen de plasbuis.

Er kan ook pijn zijn bij een volle blaas die verbetert tijdens of na plassen. 

Of pijn in de blaas of plasbuis die pas optreedt na het plassen. 

Waarom heeft mijn kind hier last van?

De belangrijkste oorzaak van pijn bij plassen is een urineweginfectie, voornamelijk een blaasontsteking.
Hierbij is de binnenkant van de blaas ontstoken doordat bacteriën zich vasthechten aan de blaaswand. Deze bacteriën komen de blaas binnen via de plasbuis.
Meestal gaat het om bacteriën die normaal in de darm leven, deze bevinden zich ook rond de anus en de plasbuis.
Meisjes hebben veel meer kans op een blaasontsteking dan jongens omdat de plasbuis dichter bij de anus ligt, de plasbuis korter is en de bacteriën dus veel makkelijker via de plasbuis in de blaas geraken.
Het risico op een blaasontsteking en dus ook pijn bij plassen neemt toe bij weinig drinken, constipatie, verkeerd plassen of een luie blaas.

Bij meisjes, zeker op baby- en peuterleeftijd, kan pijn bij het plassen het gevolg zijn van een irritatie van de vagina/schaamlipjes.
Dit kan worden veroorzaakt door een schimmels of bacteriën, door constipatie of net diarree, of door een vochtig milieu zoals bij luiers of regelmatig een natte slip bij broekplassen.
Een vulvovaginitis (of ontsteking van de vulva/vagina) gaat vaak gepaard met roodheid aan de binnenkant van de schaamlippen, jeuk en pijn.

Bij jongens kan pijn bij het plassen het gevolg zijn van een ontsteking van de voorhuid of een balanitis
Als bij plassen de urine in aanraking komt met de ontstoken voorhuid, geeft dit een scherpe pijn. 
Op peuterleeftijd kan dit ertoe leiden dat ze de plas te lang gaan ophouden om de pijn te vermijden.


Is de pijn niet te wijten aan een ontsteking kan dit te maken hebben met bekkenbodemproblemen, zoals een te gespannen bekkenbodemspieren bij plassen. 

Wat kan je zelf doen?

Je kan sowieso zelf al een aantal dingen doen om het plasprobleem aan te pakken.

Zorg voor een gezond drink-, plas- en stoelgangspatroon:

  • laat je kind voldoende drinken tussen ontbijt en avondeten, minstens 1 liter per dag, liefst water
  • stimuleer je kind om de plas wat langer op te houden, verplicht je kind niet te gaan plassen als het geen plasdrang heeft (blaastraining)
  • zorg dat je kind comfortabel op het toilet zit, voorzie een opstapbankje zodat het met de voeten kan steunen en een kleinere toiletbril zodat de bekkenbodem goed ondersteund is
  • zorg dat je kind regelmatig stoelgang maakt, want een goede darmwerking is van belang voor een goede blaascontrole; vermijd constipatie, ook hiervoor is voldoende bewegen, voldoende drinken en vezelrijke voeding belangrijk

Als je kind ophoudgedrag vertoont voor stoelgang kan je gedurende enkele weken stimuleren dat je kind na elke maaltijd minstens 5 minuten op toilet gaat zitten.

Na het eten worden de darmen namelijk gestimuleerd en is de kans op stoelgang maken groter.

Door het vaste toiletmoment leuk te maken met een boekje of muziek leert je kind de tijd te nemen om stoelgang te maken.

Om irritatie van de vulva/vagina bij meisjes te voorkomen zijn er volgende tips:

  • voorzie katoenen ondergoed bij zindelijke meisjes
  • was de vulva nooit met zeep, enkel met water
  • maak de huid na wassen goed droog door te deppen
  • veeg de billen schoon van voor naar achter, zo komen de bacteriën van de darm niet in vagina terecht

Wat kan je arts doen?

Indien de levensstijladviezen geen effect hebben op de plasklachten, ga je best met je kind langs bij je huisarts of uroloog.

Onderzoeken

De arts zal vragen stellen over de pijnklachten, plasklachten, stoelgangsproblemen,...

Om de oorzaak van de pijn bij plassen te achterhalen zullen onderzoeken worden uitgevoerd:
(niet noodzakelijk allemaal, afhankelijk van de klachten en de bevindingen)

  • lichamelijk onderzoek
    onderzoek van de buik, uitwendige geslachtsdelen om afwijkingen vast te stellen    
    zoals tekenen van constipatie, afwijkingen van de geslachtsdelen zoals ontsteking van de vulva bij meisjes of van de voorhuid bij jongens

Is er sprake van herhaaldelijke blaasontstekingen of is er geen sprake van een ontsteking zullen één of meerder van volgende onderzoeken noodzakelijk zijn:

  • plaskalender
    om het plas-en drinkpatroon te beoordelen   
    bij bedplassen moet ook een nachtkalender worden bijgehouden gedurende 1 week om de nachtelijke urineproductie te beoordelen
         ‍
  • uroflowmetrie met echo residu
    om de plasstraal te beoordelen en te kijken of de blaas volledig leeg is na plassen

Afhankelijk van de resultaten van bovenstaande onderzoeken kan het nodig zijn het plasprobleem verder uit te werken met:

  • beeldvorming van nieren en blaas
    door middel van echografie of cystografie (scans worden bij kinderen enkel in uitzonderlijke gevallen uitgevoerd omwille van de straling)
  • blaasfunctieonderzoek:
    om de werking van de blaas- en sluitspier tijdens het vullen van de blaas en tijdens plassen te beoordelen
  • cystoscopie:
    om de binnenkant van de plasbuis en blaas te beoordelen
    dit gebeurt bij kinderen onder narcose en wordt enkel uitgevoerd bij specifieke indicaties, zoals vermoeden van meataal vliesje bij meisjes

Behandelingen

Bij een urineweginfectie krijgt uw kind antibiotica. Hierdoor zal de pijn bij plassen snel verdwijnen, en neemt het risico op een nierbekkenontsteking ook af. 

Bij een vulvovaginitis die je niet zelf onder controle krijgt met bovenstaande tips, kan de dokter een zalf of medicatie voorschrijven. 

Is de pijn bij plassen eerder het gevolg van een bekkenbodemprobleem kunnen bekkenbodemoefeningen of zenuwstimulatie helpen. 

Volg @plaspraat

// inside body tag