Een overactieve blaas is een blaas waarvan de spierwand spontaan samentrekt op willekeurige momenten, dus niet alleen op het toilet.
Hierdoor kan je uit het niets een plotse plasdrang ervaren.
Welke klachten kan je ervaren?
Een overactieve blaas wordt gekenmerkt door:
- vaak plassen overdag
- opstaan om te plassen 's nachts
- een plotse hevige plasdrang die moeilijk te bedwingen is
- met of zonder urineverlies nog voor je het toilet kan bereiken (aandrangincontinentie)
Hoe ontstaat het?
Bij de meesten is er geen duidelijke oorzaak.
Er kan een probleem zijn van de werking van de zenuwen naar de blaas (neurogene blaas), door:
- ziekte van Parkinson
- Multiple Sclerose
- hersenbloeding of -trombose
- ruggenmergletsels
- suikerziekte
- ingreep in de buurt van de blaas met zenuwschade
Er kan een probleem zijn van de werking van de blaasspier, door:
- veroudering
- langdurige weerstand van de blaas, zoals bij blaasverzakking of plasbuisvernauwing
- suikerziekte
Er zijn ook andere medische problemen die tijdelijk een overactieve blaas kunnen veroorzaken:
- medicatie
- urineweginfectie
- constipatie
- minder mobiel zijn waardoor het toilet niet op tijd kan worden bereikt
Hoe wordt het vastgesteld?
Een overactieve blaas wordt vermoed op basis van de plasklachten, waar je arts je naar zal vragen.
Deze diagnose kan worden bevestigd met behulp van een plaskalender en een uroflowmetrie, zo nodig een blaasfunctieonderzoek.
De plaskalender brengt het plas- en drinkgedrag in kaart.
Een uroflowmetrie en echo residubepaling laat toe de plasstraal te beoordelen en ook of de blaas leeg is na het plassen.
Een blaasfunctieonderzoek voor het beoordelen van de blaasspier- en sluitspierwerking kan noodzakelijk zijn als de eerste onderzoeken onvoldoende duidelijkheid brengen of als de behandeling niet aanslaat.
Zo nodig zullen bijkomende onderzoeken zoals een urineonderzoek, beeldvorming van de urinewegen of cystoscopie worden uitgevoerd.
Hoe wordt het behandeld?
Aanpassen van drink-, plas- en stoelgangspatroon en blaastraining zijn de eerste stappen om de blaas terug onder controle te krijgen.
Vaak zijn deze maatregelen onvoldoende en is een ondersteunende behandeling noodzakelijk.
Zowel medicatie als bekkenbodemtherapie kunnen een overactieve blaas rustiger maken.
Een operatie met botulinetoxine in de blaas of sacrale neuromodulatie is de volgende stap.
In uitzonderlijke gevallen is meer uitgebreide chirurgie nodig.
Referenties
- Drake, M. J., Doumouchtsis, S. K., & Hashim, H. (2022). Diagnosis and Management of Overactive Bladder Syndrome. The Lancet, 400(10345), 1828-1838.
- Een gedetailleerde bespreking van de diagnose en management van een overactieve blaas, inclusief de meest recente inzichten in de behandelingsopties.
- Lightner, D. J., Gomelsky, A., & Sussman, R. D. (2021). Update on the Diagnosis and Treatment of Overactive Bladder Syndrome in Women. American Journal of Obstetrics & Gynecology, 225(4), 345-353.
- Dit artikel geeft een overzicht van de actuele diagnose en behandelingsmethoden voor vrouwen met een overactieve blaas, inclusief de rol van medicatie en bekkenbodemtherapie.
- FitzGerald, M. P., & Brubaker, L. (2021). Overactive Bladder in Women: Epidemiology, Risk Factors, and Impact. International Urogynecology Journal, 32(12), 3125-3133.
- Een epidemiologisch overzicht van de prevalentie en risicofactoren van overactieve blaas bij vrouwen, inclusief de impact op de kwaliteit van leven.
- Chapple, C. R., & Osman, N. I. (2020). Recent Advances in the Management of Overactive Bladder. Nature Reviews Urology, 17(2), 77-92.
- Dit artikel bespreekt de meest recente ontwikkelingen in de behandelingsopties voor een overactieve blaas, waaronder medicatie, zenuwstimulatie en botulinetoxine.
- Clemens, J. Q., & Kelleher, C. (2022). Managing Overactive Bladder Syndrome in Special Populations. European Urology, 81(6), 702-710.
- Een diepgaande analyse van de behandeling van overactieve blaas in verschillende populaties, met een focus op vrouwen en ouderen.
- Zhang, L., & Zhu, L. (2021). Efficacy and Safety of Botulinum Toxin for the Treatment of Overactive Bladder in Women: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Journal of Urology, 206(3), 685-693.
- Dit artikel biedt een meta-analyse van de effectiviteit van botulinetoxine bij de behandeling van vrouwen met een overactieve blaas.
- Burkhard, F. C., & Bosch, J. L. (2020). Guidelines on the Management of Overactive Bladder Syndrome: Update 2020. European Urology, 78(6), 1035-1049.
- De Europese richtlijnen voor de diagnose en behandeling van overactieve blaas, met een overzicht van therapeutische strategieën en operatieve ingrepen.
- Wagg, A., & Engel, B. (2021). Cognitive Behavioural Therapy for the Treatment of Overactive Bladder in Women. Neurourology and Urodynamics, 40(4), 942-948.
- Onderzoek naar de effectiviteit van cognitieve gedragstherapie als een aanvullende behandeling voor overactieve blaas bij vrouwen.
- Amundsen, C. L., & Richter, H. E. (2021). Sacral Neuromodulation for Overactive Bladder in Women: Long-Term Outcomes. Obstetrics & Gynecology, 138(5), 883-890.
- Een onderzoek naar de langetermijnresultaten van sacrale neuromodulatie bij vrouwen met een overactieve blaas.
- Nitti, V. W., & Blaivas, J. G. (2020). The Role of Urodynamics in the Evaluation of Overactive Bladder. Current Bladder Dysfunction Reports, 15(1), 45-54.
- Dit artikel bespreekt de rol van urodynamisch onderzoek bij de diagnose van overactieve blaas en hoe dit de behandeling kan sturen.
Volg @plaspraat